De Weldoener

Geschreven door P.F. Thomése in 2010. Ik las 'm als e-book.
Het was mijn eerste kennismaking met deze schrijver. Een mening heb ik (nog) niet over hem; daarvoor moet je meerdere boeken lezen, vind ik.

Dit boek gaat over een groot ego. Een mens die God is, in zijn gedachten. Dat zijn we allemaal wel een beetje maar deze heer is het extreem. Hij is dood – ‘ontheven van plaats en tijd, vrij man onder de eindeloze hemel, dood weliswaar maar vrij.’ - en door middel van een flash back beleeft hij zijn leven. Om die reden vond ik de uitstapjes naar de geest van Lou Wehry, zijn concurrent die het beter heeft gedaan in het leven, de geest van zijn vrouw en van de moeder van Alicia een beetje vreemd en onkloppend maar dat heeft de schrijver mooi opgelost door hen onder het deel ‘Koor: tegenstemmen’ te rangschikken.


Hij (50 jaar) heeft zijn naam veranderd van Theo Kiers in Sierk Wolffensberger, is ‘omhoog’ getrouwd met Ghislaine, barones d’Agincourt d’Eisenach die Frans spreekt en heeft een zoon Théophile.
‘Hij is een kunstenaar, een man van de geest.’
Deze ‘god’ is een, naar eigen ideeën, ondergewaardeerde componist en heeft de functie van stadsdirigent aangenomen zodat hij zijn eigen werk kan uitvoeren.
‘Zo diep is hij gezonken. Uit artistieke wanhoop staat hij hier van middelmatige mensen muziek te maken, volmaaktheid te koken uit troep’.
Tijdens de Heilige Week voor Pasen ontfermt deze Theo/Sierk zich over een meisje dat zelfmoord wilde plegen en na veel gedoe besluit hij met haar uit zijn saaie leven te ontsnappen. Iedere keer botsen zijn verheven gedachten met de rauwe werkelijkheid maar hij gaat onbekommerd verder.

Thomése schrijft mooie dingen:
‘Ware muziek is een herinnering, het na-ijleffect van iets wat zelf niet meer te achterhalen valt. Het is de openbaring van iets wat zelf al geen vorm meer heeft. De aandachtige luisteraar volgt nootje voor nootje een spoor dat op datzelfde moment al niet meer bestaat.’
En soms cynische.
Over de De Heilige week: De Here jezus zal spoedig sterven en verrijzen, zoals Hij elk jaar weer braaf voor ons allen doet, hiertoe aangespoord door toepasselijk gezang en begeleidend orgelspel.

Wat mij soms stoorde was zijn gebruik van bijvoeglijke naamwoorden:
‘de monumentale toegang is van een overweldigende ontoegankelijkheid, hij verzinkt erbij in het niet. Een kleine, verdwijnende gestalte wordt hij hier, boven aan de uitgesleten, stenen trappen, onvindbare figurant in de megalomane contouren van een bovenmenselijk portaal.
Pfffffft.

Wat die Heilige Week in zijn verhaal betreft slechts een poging want goed begrijpen doe ik het niet.....Sierk lijdt die week en moet zijn ‘god/weldoener-zijn’ bekopen met de dood. Helemaal zijn eigen keus.
Dat doen goden soms. Het is niet anders.

Het verhaal start met een passende strofe uit King Lear, vijfde acte, derde scene. Die begrijp je pas goed wanneer je het boek uit hebt.

Nu ontvlucht ik wat boeken betreft weer even dit zwaarmoedige land en ga naar andere, zonnigere continenten waarvan de schrijvers niet zijn geïnfecteerd met het Calvinisme.
Waar vanuit een boek de zon, de kleuren en geuren opstijgen en Latino muziek.
Past beter bij een hittegolf.

De Onderwaterzwemmer

Geschreven door P.F. Thomése in 2015. Ik las eerder van hem de Weldoener. Ook al over zo'n egocentrist.
Ik las dit ook als e-book, gemaakt op basis van de eerste druk.
Het boek bestaat uit drie delen. Het eerste speelt zich af in 1944 in de buurt van Zaltbommel, het tweede in 1974 en het laatste in 2004.
In het eerste deel is Martin van Heel een puber van 14 jaar, die met zijn vader naar bevrijd gebied probeert te zwemmen. Helaas verliest hij zijn vader. In het tweede deel is hij een getrouwde man op reis in Afrika en op zoek naar het Fosterchild van zijn vrouw Vic(torine) en verliest hij haar, In het derde deel is hij een bejaarde man en heeft hij zijn dochter verloren.
‘Zo wordt zijn leven een verhaal dat bestaat uit hiaten en handelt over afwezigheid. Alle lege plekken lijken op elkaar. Vic, zijn vader, het komt allemaal op hetzelfde neer. Nooit heeft hij thuis kunnen komen. Omdat het zijn schuld was. Het is altijd zijn schuld, ook nu.’
Maar er is hoop.

Het is best een spannend boek; een 'pageturner'.
Het is ook prettig wanneer je je talen spreekt want er wordt Frans en Engels gesproken en er wordt niet vertaald. Het zou het verhaal ook irritant ophouden.
Daardoor is het ook best realistisch. Zo realistisch dat ik af en toe kwaad werd. Je zou die hoofdpersoon zo graag eens even flink door elkaar rammelen.
Het boek is zo geschreven dat je je voortdurend in het hoofd bevindt van (Mar) Tin. Ik ken ook mannen die zo voortdurend met zichzelf bezig zijn en zich het centrum van de kosmos wanen; geen echt oog hebben wat er om hen heen gebeurt en steeds de verkeerde keuzes maken waardoor ze nog meer in zichzelf en nog meer met een schuldgevoel zitten en zichzelf nog meer slachtoffer voelen. Woest word ik daarvan. En af en toe koketteren ze er ook nog mee. Oké, dat laatste doet Tin niet, dat doet de schrijver van het boek door het op deze manier te schrijven.

Maar hij kan het wel, schrijven:
‘Hij heeft ook met haar optimisme te doen, dat gebrek om in te zien dat ons leven zich niets van ons aantrekt. Arme onnozele Vic, wij zijn pluisjes die onze eigen koers denken te bepalen in de wind die ons meevoert.’

‘De tijd die je denkt kan niet op klokken worden weggetikt. Wie denkt staat stil. Die laat de wereld even lopen. Men is er even niet. En zolang men er niet is, kan er niets gebeuren.’
(zie Hannah Arendt. *grinnik*)

‘Hij heeft zijn vader niet teruggevonden, hij is hem eindelijk geworden. Net zo uitwisbaar geworden als hij. Hij is immers even oud, dat ook. Vieren veertig. Hij heeft hem ingehaald. Dwars door de onoverwinnelijke tijd heen. Hij heeft dertig jaar en duizenden kilometers acht zich moet en laten om hem op deze onbekende plek in zijn eigen binnenzee te kunnen ontvangen.
Ont-vangen: iets loslaten om het te kunnen vatten. Zulke dingen denkt hij niet, hij denkt helemaal niets; het gebeurt hem en hij laat het toe.’

‘Als een onderwaterzwemmer is zijn vader het hele eind met hem mee gezwommen, jaar in jaar uit en nu dus van het ene continent naar het andere.’

Het enige wat voor mij nogal raadselachtig is gebleven is de scene waarin Tin een hart uit een gevangen reebok moet snijden in opdracht van Afrikaanse jagers. Ik heb me suf gepiekerd welke betekenis dit zou kunnen hebben maar ben er nog niet achter.
Een hart ergens uit snijden.....
Op onze Cult(uur)-kring gaan we dit boek bespreken. Ik ben benieuwd of anderen het weten te duiden.