De zomer hou je ook niet tegen

Het gratis boekenweekgeschenk van 2015, geschreven door Dimitri Verhulst
Hij heeft verschillende prijzen gekregen en ik vraag mij af waarom.
Op zichzelf is het onderwerp wel aardig: een man die zijn zeer verstandelijk en lichamelijk gehandicapte pleegzoon ontvoert uit een inrichting. Voor zijn zestiende verjaardag wil Pierre het verhaal van zijn moeder, waar Pierre verliefd op is/was aan hem vertellen op een plaats met veel herinneringen.
Hij spreekt zijn pleegzoon aan met namen van grote componisten. Blèèh dat kwam behoorlijk gekunsteld over.
Nog akeliger is het spreken van Pierre over zo’n gehandicapte. Zo praat je nog niet over een hond.

Het verhaal is voornamelijk vanuit het perspectief van deze Pierre geschreven maar soms verspringt het hinderlijk naar een verteller.
Verder vond ik de schrijfwijze niet prettig; af en toe had ik het idee dat ik in het Groot Dictee der Nederlandse Taal was beland. Verhulst gebruikt zijn synoniemenwoordenboek iets te gretig naar mijn smaak.
Soms kloppen de zinnen niet. ‘Eens de eenden luidruchtig hadden gegeten, slofte hij naar de cafetaria…..’ p10.
En soms de feiten, tenminste ik geloof niet dat achttien jaar geleden je al kaartjes kon bestellen via internet (p57)en het mobiele telefoon- en email verkeer al zo populair waren zoals het uit dit schrijfsel lijkt te zijn. (het boek is geschreven in 2014/2015, de jongen is zestien en dit gaat over iets dat ruim voor zijn geboorte plaatsvond) Ik kan het mis hebben maar het kwam ongeloofwaardig over.
De diepgang is die van een sterrekerszaadje of ik ben niet gevoelig voor zijn diepgang.
Waanzin ja, maar wie van de twee?

Nee, ik ben niet verder geïnteresseerd in schrijfsels van deze man.

Lijdenslust

Een essay van Marcel Möring wat hij schreef naar aanleiding van de maand van de filosofie, april 2006.
Na Dimitri Verhulst was ik weer even bevestigd in mijn oordeel over Nederlandse schrijvers maar de naam van Marcel Möring zat nog in mijn achterhoofd dus toen ik in de kringloopwinkel liep….
Weer, voorzichtig, een dun boekje maar bij deze schrijver word ik wel heel nieuwsgiering naar wat hij nog meer heeft geschreven.
‘Lijdenslust’, lust om te lijden.
Een boekje over lijden en het nut daarvan.
Ergens op dit blog herhaalde ik een uitspraak van Jose Martyr: “de mens heeft er behoefte aan om te lijden. Wanneer hij geen verdriet heeft creëert ie het.”
Zelf vertaalde ik dat naar een schreeuw om aandacht. Wanneer je zichtbaar lijdt, lijden de mensen om je heen met je mee. Dat is prettig. Ik ken mensen die op die manier verslaafd zijn geraakt aan ‘lijden’. Het geeft hun leven betekenis. Maar lijden heeft meer betekenissen.
De mens heeft er iets mee. Dat werkt Marcel uit via de hoofse literatuur, Schopenhauer, Pico della Mirandola, Dante en Charles Ryder uit ‘Brideshead Revisited’ naar het nu.
In deze tijd denken we dat we recht hebben op geluk en dat we het lijden moeten uitbannen. Maar juist het lijden kan een betere wereld voortbrengen.
Door lijden krijgen mensen inzicht en leren ze leven. Iets dergelijks schreef ik ook al eerder
Toch zoekt de mens over het algemeen naar geluk en voorspoed en zoekt het lijden niet op. Men wil kennelijk ten diepste niet leren leven, inzicht verkrijgen.
Zou het ook te maken hebben met de ‘lange termijn visie’ en het kunnen ‘uitstellen van de beloning’? (Daniel Coleman schreef ooit dikke pillen over emotionele intelligentie.)
Christenen worden daartoe ‘getraind’.

‘Wat is er mis met lijden? Als de sociobiologen zelf al toegeven dat wij van ons lijden leren, maar gelukgevoelens er alleen maar voor zorgen dat we niets veranderen en blijven eten en neuken, zou het dan niet beter zijn om te leren leed te accepteren als een natuurlijk onderdeel van het menselijke leven en een vormende impuls in ons bestaan?’

‘De mens kan niet gelukkig zijn en heeft het recht niet, als op hetzelfde moment andere mensen van honger of dorst of ten gevolge van oorlog sterven.’

Mooie zinnen, met de eerste ben ik het wel eens maar bij de tweede steekt de pragmaticus in mij de kop op: wat heeft het voor zin om ongelukkig te gaan zitten zijn vanwege dingen waar je niets aan kunt veranderen?
Bij de keuzes in mijn eigen leven heb ik niet altijd voor het gemakkelijkste gekozen maar daar wil ik dat grote woord ‘lijden’ niet aan verbinden. En het leed van de ander mee (helpen) dragen?
Dat deed ik o.a. vaktechnisch. Mijn zorghormonen zijn nu uitgeput.
Ik herinner me als klein meisje dat mijn vader tegen mij zei: "heb je de klok bij tante X al eens bekeken?
Daarbovenop staat een mannetje met de wereldbol op zijn schouders. Jij kunt de wereld niet dragen zoals dat mannetje probeert te doen, dat doe God." Daar bedoelde hij niet de god Atlas mee. Kennelijk had ik ingewikkelde vragen gesteld.
Möring snijdt basisvragen aan en probeert een antwoord te vinden. ‘Er is geen paradijs zonder dat daarvoor eerst pijn wordt geleden.’
Tegelijkertijd probeert hij het weerzinwekkende platte Hedonisme van deze tijd te lijf te gaan. Terecht.